ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ‘Ψ’: «ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΜΚΟ;»

Σε μια περίοδο που προωθείται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη η προδιαγεγραμμένη και ποικιλότροπη ιδιωτικοποίηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας στο σύνολό του, με τις υπηρεσίες του σκόπιμα, από μακρού και παντού, δραστικά υποστελεχωμένες και υποχρηματοδοτημένες, τα όσα προκύψαν με τις αποκαλύψεις για τα τεκταινόμενα στα Ιωάννινα, με τις κολλεγιές της πανεπιστημιακής ψυχιατρικής κλινικής και μιας ΜΚΟ, δεν θάπρεπε να περάσουν ασχολίαστα. Πόσο μάλλον που το Δίκτυο «ΑΡΓΩ» των ΜΚΟ ψυχικής υγείας έσπευσε να δώσει την πλήρη υποστήριξή του σ΄ αυτές τις διαδικασίες μείξης δημόσιου/ιδιωτικού, στην κατεύθυνση πάντα της προϊούσας μετάλλαξης του πρώτου στο δεύτερο.

Με τρόπο, διαδικασίες και λογικές καθ΄ όλα όμοιες με αυτές που είδαμε να εκτυλίσσονται με τη συνεργασία μιας πανεπιστημιακής παιδιατρικής κλινικής του νοσοκομείου ΑΤΤΙΚΟΝ με τον ιδιωτικό όμιλο ΙΑΣΩ, η πανεπιστημιακή ψυχιατρική κλινική των Ιωαννίνων ουσιαστικά συγχωνεύεται με την ΜΚΟ ΕΠΡΟΨΥΗ (Εταιρεία Προαγωγής Ψυχικής Υγείας Ηπείρου). Αν και εδώ και πολλά χρόνια λειτουργούσε η πρακτική της μείξης των λειτουργιών της πανεπιστημιακής κλινικής και της εν λόγω ΜΚΟ, με προσωπικό που αντάλλασσαν μεταξύ τους (στο όνομα, υποτίθεται, και της «εκπαίδευσης») κά, το αποφασιστικό βήμα προς την ολοκλήρωση της μετάλλαξης φαίνεται να γίνεται με τα νέα κοινοτικά προγράμματα της, υποτιθέμενης, «έγκαιρης παρέμβασης στην ψύχωση». Το πανεπιστήμιο κάνει αίτημα για το πρόγραμμα από κοινού με την ΕΠΡΟΨΥΗ (γιατί, βασικά, στις ΜΚΟ τα δίνουν), αλλά επειδή και η πανεπιστημιακή κλινική είχε εδώ και χρόνια μια κατ΄ όνομα μονάδα «έγκαιρης παρέμβασης στην ψύχωση», συμφώνησαν να τις συγχωνεύσουν βάζοντας έναν επιστημονικά υπεύθυνο και στις δυο, που είναι ο διευθυντής της πανεπιστημιακής κλινικής. Ετσι, η κάλυψη από προσωπικό, που δεν έχει η πανεπιστημιακή μονάδα, θα γίνει από αυτό της ΜΚΟ, ενώ το πανεπιστήμιο (δημόσιο) παραχωρεί στη ΜΚΟ μεγάλο μέρος του χώρου του ΚΨΥ των Ιωαννίνων (που είναι προφανώς υπό τον έλεγχό του) για να κάνει τη δουλειά της.

Όλα αυτά από το «Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» της ΕΕ, που είναι έκτακτη κοινοτική χρηματοδότηση ορισμένου χρόνου. Και μετά; Ξέρουν πολύ καλά για το «μετά». Το έχουν βιώσει ήδη με την υπάρχουσα, εδώ και χρόνια «στα χαρτιά», μονάδα «έγκαιρης παρέμβασης στην ψύχωση». Και ξέρουν όλοι ότι το επίδικο είναι, αφενός, η απορρόφηση των κονδυλίων και αφετέρου, με όχημα αυτές τις διαδικασίες, η βαθμιαία διείσδυση του ιδιωτικού μέσα στο δημόσιο, η αντικατάσταση της μονιμότητας των σχέσεων εργασίας με σχέσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, ελαστικές, προσωρινές κλπ. Ότι οι χώροι του Δημοσίου προσφέρονται για χρήση και εκμετάλλευση από ιδιωτικά συμφέροντα.

Αυτή η διείσδυση των δήθεν «μη» κερδοσκοπικών ΜΚΟ στο Δημόσιο συναντάει την λαμπρή αποδοχή, μέσω και μιας γλαφυρής περιγραφής της, από τον διευθυντή της πανεπιστημιακής κλινικής των Ιωαννίνων Θωμά Υφαντή (που είχε διατελέσει και σύμβουλος στο Υπουργείο Υγείας επί θεμάτων ψυχικής υγείας για πολλά χρόνια επί της προηγούμενης κυβέρνησης). Με το γνωστό παραμύθι ότι οι ΑΜΚΕ (ή ΜΚΟ, το ίδιο είναι) είναι μέρος του «ευρύτερου δημόσιου», σε διάκριση από τον ονομαζόμενο «στενό δημόσιο» τομέα των κρατικών υπηρεσιών, που χρησιμοποιείται από παλιά από τις κρατικοδίαιτες ΜΚΟ, αφενός για να καλυφθεί η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών, στην οποία συνίσταται η ίδια η ύπαρξη και λειτουργία των ΜΚΟ ψυχικής υγείας (με πρώτη στη σειρά την ιδιωτικοποίηση των σχέσεων εργασίας) και, αφετέρου, για την δαιμονοποίηση των υποστηρικτών του Δημοσίου (ενός Δημοσίου, φυσικά, ριζικά διαφορετικού από αυτό όπως υπάρχει σήμερα, αλλά Δημοσίου) ως «κρατιστών».

Γνωρίζουμε όλοι το ρόλο των ΜΚΟ στην δήθεν ψυχιατρική μεταρρύθμιση: ένα μεγάλο μέρος αυτού του «δήθεν» αφορά τις ΜΚΟ, τον τρόπο ύπαρξης και λειτουργίας τους. Τις δήθεν «κινητές μονάδες», τον δήθεν «κοινοτικό» χαρακτήρα τους, τις επιλογές ασθενών για τις στεγαστικές τους δομές και τις επιστροφές ασθενών στα ψυχιατρεία όσων δεν «ταιριάζουν» στη δομή, ωσάν εμπορευμάτων που «δεν μας βγήκαν καλά», την πειθαρχική διαχείριση, τις κλειστές πόρτες, ενίοτε και τις καθηλώσεις.

Γνωστές και οι διασυνδέσεις που έχουν νομοθετηθεί από τις μνημονιακές κυβερνήσεις, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα συνιδιοκτησίας ιδιωτικής κλινικής και ΜΚΟ. Γνωστή και η πρόσφατα νομοθετημένη ανάθεση των ακούσιων νοσηλειών σε προσωπικό των ΜΚΟ (από κοινού, φυσικά, με την αστυνομία).

Το Δίκτυο «ΑΡΓΩ» (η συνομοσπονδία των ΜΚΟ ψυχικής υγείας) βγήκε, ως ήταν αναμενόμενο, σε υποστήριξη των ιδιωτικοποιήσεων που συντελούνται στις ψυχιατρικές υπηρεσίες των Ιωαννίνων (αλλά και αλλού). Να θυμίσουμε μόνο, εν προκειμένω, το συμβάν που σημαδεύει διαχρονικά τη φύση και το ρόλο του Δικτύου αυτού. Την επιστολή τους στον επίτροπο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ Λάζλο Αντόρ, την 1η Αυγούστου 2011, εν μέσω των μνημονίων που είχαν πρόσφατα ξεκινήσει, με την οποία, εκλιπαρώντας να μη τους μειωθεί (μόνο σ΄ αυτούς) η χρηματοδότηση, τόνιζαν: «Αγαπητέ Επίτροπε, όπως είναι παγκοσμίως γνωστό, η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια σοβαρή οικονομική κρίση. Μέσα σ΄ αυτό το πλαίσιο όλα τα μέλη του δικτύου «ΑΡΓΩΣ» θα συμμετάσχουμε ενεργά στην Εθνική προσπάθεια για την εφαρμογή του τρέχοντος προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ποιότητα των υπηρεσιών και τη συνέχιση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης….

…(σας ζητάμε) να εξαιρέσετε το πρόγραμμα Ψυχαργώς από την δημοσιονομική προσαρμογή και το Μνημόνιο ως ενός βασικού πολιτικού και κοινωνικού στόχου του Ελληνικού κοινωνικού κράτους και μιας σημαντικής επένδυσης του ESF».

Ο ίδιος, τότε όπως και τώρα, πρόεδρος του Δικτύου «ΑΡΓΩ» υπογράφει, εκ μέρους όλων των ΜΚΟ ψυχικής υγείας, αυτή την προκλητική υποστήριξη των μνημονίων.

Ο ίδιος τώρα, όπως και τότε, μιλά γι΄ αυτή την άκρως τραγελαφικού χαρακτήρα τηλεφωνική γραμμή 10306 για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας στην ψυχική υγεία, παραλείποντας, όμως, να αναφέρει την παραχώρηση, μετά από μια ολιγόμηνη «εθελοντική» παρέμβαση, ενός εκατομμυρίου ευρώ, από το γνωστό ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, στους φορείς του «εγχειρήματος» (πανεπιστήμιο, ΜΚΟ κλπ).

Αλλά και για τις «βόλτες» των ΜΚΟ στις κατεστραμμένες από τις πυρκαγιές περιοχές, στη Β. Εύβοια, στο Μάτι κλπ.

Όσο για τις «δωρεάν υπηρεσίες» που υποτίθεται ότι παρέχουν οι ΜΚΟ ψυχικής υγείας, αρκεί η εμπειρία που μπορεί να έχει κανείς από τις ψυχοθεραπευτικές υπηρεσίες που παρέχονται επί πληρωμή σε κάποια κέντρα ημέρας των ΜΚΟ αυτών – αλλά και πολλά άλλα μέσα από πολυπλόκαμες διαδρομές. Χωρίς να ξεχνάμε την απαίτηση για την παρακράτηση των συντάξεων των ενοίκων των στεγαστικών δομών (που τη ξεκίνησαν αλλά δε τελεσφόρησε, τουλάχιστον ως επίσημη εφαρμογή), αλλά και το πλούσιο ιστορικό διαφθοράς και σφετερισμού εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε πολλές ΜΚΟ.

Το επίδικο σήμερα για τις ΜΚΟ ψυχικής υγείας και σε όσους συμπορεύονται μαζί τους είναι, και πάλι, η ευκαιρία που αναδύεται για απορρόφηση κονδυλίων. Και όπως εν προκειμένω αναφέρουν, είναι τα κονδύλια του «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας», που συγκροτήθηκε από την ΕΕ εν μέσω της πανδημίας ως παρέμβαση «εκτάκτου ανάγκης», στα πλαίσια του οποίου προβλέπονται και κάποια προγράμματα για την ψυχική υγεία – ανάμεσά τους και για την λεγόμενη «έγκαιρη παρέμβαση στην ψύχωση». Πανεπιστημιακές σχολές και κλινικές σε όλη τη χώρα, όπως και ΜΚΟ ψυχικής υγείας σπεύδουν, για μιαν ακόμη φορά, να επωφεληθούν από αυτά με όχημα τις ψευδοεπιστημονικές κατασκευές που έχουν οικοδομήσει πάνω στη βάση ενός άκρατου βιολογισμού και των επικρατουσών διαγνωστικών ταξινομήσεων. Στην ουσία, πρόκειται για μια ψευδο «έγκαιρη παρέμβαση», πιο πολύ ως ενός από τα συνήθη αφηγήματα σ΄ ένα πανεπιστημιακό σύγγραμμα, παρά ως μιας έμπρακτης και ουσιαστικής θεραπευτικής παρέμβασης. Και πώς, άλλωστε, μπορεί να υπάρξει μια ουσιαστική παρέμβαση πάνω σ΄ ένα κοινωνικό τοπίο τελείως άδειο από υπηρεσίες ψυχικής υγείας, που να είναι κοινοτικά βασισμένες και με μια κουλτούρα και πρακτική που θα έδινε τη δυνατότητα για μια «άλλου τύπου» συνάντηση με την οδύνη, με το πραγματικό αίτημα για μια ουσιαστική απάντηση στις ανάγκες του πάσχοντος υποκειμένου; Όταν η «έγκαιρη παρέμβαση στην ψύχωση» ανάγεται σε μια ξεκομμένη δράση, ως μια ιχνηλάτηση του «συμπτώματος της αναδυόμενης νόσου», που θα αντιμετωπιστεί, φυσικά, πρωτίστως, ή και αποκλειστικά, φαρμακευτικά; Ενώ, μάλιστα, μερικές φορές μπορεί και να είναι απλώς έκφραση της διαφορετικότητας του υποκειμένου;

Μεγάλη η συζήτηση για την «έγκαιρη παρέμβαση στη ψύχωση» που διατυμπανίζουν η πανεπιστημιακή ψυχιατρική και οι ΜΚΟ. Δεν θα σταματήσει εδώ.

26/9/2022

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Μόλις κυκλοφόρησε απ’ τις «Εκδόσεις των Συναδέλφων» το νέο βιβλίο του Θόδωρου Μεγαλοοικονόμου

4ήμερο εκδηλώσεων στα Προσφυγικά: 1 – 4 Σεπτεμβρίου 2022

Πρωτοβουλία ‘Ψ’ : «Στη μνήμη του Χρήστου»

«Ο αγώνας του ανθρώπου ενάντια στην εξουσία είναι ο αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη»

Milan Koundera

Στις 30 Ιουλίου πέθανε ένας ασθενής που νοσηλευόταν εδώ και δέκα χρόνια στο ΨΝΑ, βάσει του αρ. 69 ΠΚ, κλεισμένος, όλα αυτά τα χρόνια, μέσα σ΄ ένα χώρο απομόνωσης. Αν και δεν ήταν από τις διασημότητες που (και) ο θάνατός τους γίνεται είδηση στα ΜΜΕ, ο Χρήστος Διαμαντέας σημάδεψε, με τον τρόπο του, όλη την πρόσφατη ιστορία του ΨΝΑ και της κυρίαρχης ψυχιατρικής συνολικά.

Σύμφωνα με τα ελάχιστα που έγιναν γνωστά, είχε, ξανά, καταπιεί ένα αντικείμενο, αυτή τη φορά ένα κουτάλι, μεταφέρθηκε σε χειρουργική κλινική του Ευαγγελισμού, όπου μετά από λίγες μέρες, «λόγω επιπλοκών, απεβίωσε».

Γνωρίζουμε πως ο Χρ. Διαμαντέας έπασχε από μια οργανική εγκεφαλική βλάβη και συχνά αποκρινόταν στα συνήθη περιβαλλοντικά ερεθίσματα μ΄ ένα αιφνίδιο πέρασμα από μια κατάσταση ηρεμίας σε μια κατάσταση υπερέντασης που ενίοτε (και κάτω από συνθήκες που δεν γνωρίζουμε αν ποτέ διερευνήθηκαν) εκφραζόταν με επιθετική συμπεριφορά. Το συμβάν με τον θάνατο που προκάλεσε συγγενούς του, με αποτέλεσμα τον εγκλεισμό του στο ψυχιατρείο ως ακαταλόγιστου, βάσει του αρ. 69 ΠΚ, είχε σε μεγάλο βαθμό να κάνει και με την μέχρι τότε απουσία μιας ουσιαστικής βοήθειας στο χρόνιο πρόβλημά του.

Από την πρώτη στιγμή η συμπεριφορά του χαρακτηρίστηκε στο ΨΝΑ ως μη διαχειρίσιμη παρόλο που έπαιρνε άδειες και πήγαινε στο σπίτι της οικογένειάς του ή κυκλοφορούσε με συνοδεία στο χώρο του ψυχιατρείου για να ψωνίσει από το κυλικείο – ακόμα και στο γραφείο της Ιατρικής Υπηρεσίας βρισκόταν κάποτε (πριν χρόνια) με παρούσα εκεί μόνο μια υπάλληλο του γραφείου.

Κι΄ όμως, η λύση που επελέγη για τη «μη διαχειρίσιμη» για το σύστημα, όπως αυτό έχει μάθει να λειτουργεί, επιθετικότητα, ήταν ο εσαεί εγκλεισμός του σ΄ ένα θάλαμο (δίπλα σ΄ ένα τμήμα ασθενών με αυτισμό, νοητική υστέρηση κλπ, με κάποιους εξ΄ αυτών εσαεί καθηλωμένους), με την επικοινωνία συχνά να γίνεται, ακόμα και με τους «θεραπευτές» (ψυχίατρο, ψυχολόγο), μέσα από μια τρύπα στον τοίχο.

Άδειες για το σπίτι μπορούσε να παίρνει. Αλλά η ζωή μέσα στο ίδρυμα ήταν πάντα μια διαρκής, σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας, άσκηση βίας.

Ποτέ δεν αντιμετωπίστηκε η ιδιαιτερότητα του Χρ Διαμαντέα μ΄ έναν τρόπο ουσιαστικά θεραπευτικό (αντί αποκλειστικά κατασταλτικό), με διαμονή σ΄ έναν ανοιχτό χώρο, με ταυτόχρονη τη διάθεση επαρκούς αριθμητικά και προπαντός κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού, που να είναι σε θέση να κατανοεί την αλληλεπίδραση περιβαλλοντικών ερεθισμάτων και βίαιης αντίδρασης, έτσι ώστε να εγκαθιδρύεται μια σχέση εμπιστοσύνης, αμοιβαιότητας, στήριξης, πρόληψης. Γιατί μιαν «άλλη», ουσιαστικά θεραπευτική και όχι ακραιφνώς κατασταλτική προσέγγιση της ψυχικής υγείας, σημαίνει ότι, όσο πιο οξεία είναι μια κατάσταση, όσο πιο ακραία, όσο, επομένως, πιο πολύπλοκη, τόσο περισσότερο χρειάζεται, αντί για τις απλοποιητικές απαντήσεις των περιοριστικών μέτρων, την κινητοποίηση όλων των αναγκαίων πόρων, ανθρώπινων και υλικών, σ΄ ένα αντίστοιχα πολύπλοκο θεραπευτικό σχέδιο και πρόγραμμα δράσης.

Η βία του/της όποιου/ας ψυχικά ασθενούς, αν και σχετίζεται με την λεγόμενη ψυχική αρρώστια, πόσο μάλλον με μια οργανική εγκεφαλική βλάβη, δεν αποτελεί, ωστόσο, μια γραμμική της έκφραση. Έχοντας συχνά βιώσει τη ματαίωση βιωμάτων, επιθυμιών και αναγκών από ένα περιβάλλον καταχρηστικό, χωρίς κατανόηση και ενίοτε βίαιο (οικογενειακό, κοινωνικό, εργασιακό ή άλλο), βρίσκεται αντιμέτωπος/η με τη βία του ιδρύματος, με μια ψυχιατρική κουλτούρα και πρακτική που δεν μπορεί να δει στην κατάσταση κρίσης, στο θυμό, στα ουρλιαχτά, στις απειλές, στις κλωτσιές, παρά ένα σύμπτωμα (και επιβεβαίωση) της αρρώστιας, αντί για μια βίαιη απάντηση στη βία του ιδρύματος, ένα τρόπο εξέγερσης απέναντι σ΄ έναν θεσμό απίστευτα φτωχό σε θεραπευτικές επιλογές, έναν θεσμό που τον/την εξευτελίζει, τον/την απονεκρώνει, που μεταλλάσει το άρρωστο σώμα του σε σώμα του ιδρύματος.

Η προϊούσα επιδείνωση της ψυχικής κατάστασης του Χρ. Διαμαντέα (σωματικό βάρος, κατάποση αντικειμένων, ευερεθιστότητα) είχε να κάνει ακριβώς με αυτή την άκρως κατασταλτική αντιμετώπιση, με την καθημερινότητά του να είναι συνυφασμένη με όλο και μια νέα δόση καταστολής: Έχοντας αναχθεί σε ενσάρκωση της έννοιας της «επικινδυνότητας» ως ατομικής ιδιότητας. Με την διαρκή αναζήτηση τόπων ξεφορτώματος, στον Κορυδαλλό ή όπου αλλού. Με τη λειτουργία του «αποδιοπομπαίου τράγου». Στην πυρκαγιά που ξεκίνησε από το χώρο απομόνωσής του, το Σεπτέμβρη του 2015 και για τους θανάτους τριών εσαεί καθηλωμένων ασθενών στο διπλανό τμήμα λόγω των αναθυμιάσεων από την πυρκαγιά, ένοχος να μην «βρεθεί» κανείς άλλος παρά μόνο αυτός. Κανείς/καμιά από το σύστημα, όπως αυτό λειτουργεί.

Ο Χρ. Διαμαντέας, χωρίς ποτέ να το επιδιώξει, θα μείνει στην ιστορία ως η έκφραση της αμετάκλητης θεραπευτικής χρεωκοπίας της κυρίαρχης κατασταλτικής ψυχιατρικής.

Ας ελπίσουμε ότι, τουλάχιστον, ο χώρος που κρατούνταν έγκλειστος ο Χρ. Διαμαντέας μέχρι να πεθάνει, θα κλείσει και δεν χρησιμοποιηθεί για γνωστούς «υποψήφιους άλλους».

16/8/22

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΠΟΛΥΜΟΡΦΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Παρουσίαση βιβλίου: «Η επιστροφή του ηλεκτροσόκ – Θεραπεία ή βλάβη;» του Πέτερ Λέμαν

(φωτογραφία: προσωπικό αρχείο)

Σε ποιες χώρες χορηγούνται τα περισσότερα ηλεκτροσόκ, σε ποιες απαγορεύονται και τι θέση καταλαμβάνει η Ελλάδα, άραγε σ’ αυτήν την ιδιότυπη λίστα, είναι μερικές μόνο απ’ τις απορίες, που θα σας λύσει το συγκεκριμένο βιβλίο, που κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις «Νησίδες», σε μετάφραση της Άννας Εμμανουηλίδου.

Κι ακόμη θα πληροφορηθείτε όσα το διαβάσετε, τι έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν, όσον αφορά τη χρήση, τις ενδείξεις, την ορολογία, τα μηχανήματα που χρησιμοποιούνται. Ποιες είναι οι ήπιες παρενέργειες, ποιοι οι σοβαροί κίνδυνοι αλλά και ποια τα πλεονεκτήματα, σύμφωνα με την κυρίαρχη ψυχιατρική.

Με εκτενή κι ενδελεχή μελέτη, ο Πέτερ Λέμαν, παραθέτοντας πάντα τις πηγές του, εξηγεί γιατί το ηλεκτροσόκ θεωρείται ως ύστατο θεραπευτικό μέτρο απ’ τους υπέρμαχους κι εξετάζει αν όντως είναι αληθινά έτσι. Παράλληλα, μάς παρουσιάζει τα στοιχεία όσων έχουν κάνει έρευνες κι έχουν πάρει δημόσια θέση κατά και θίγει ακόμη ακόμη και τα μεθοδολογικά προβλήματα των διεξαγόμενων μελετών.

Αν αναρωτιέστε πάντως, γιατί αυτό το βιβλίο ασχολείται τώρα μ’ ένα τέτοιο θέμα, στο οπισθόφυλλο, σε λίγες γραμμές, εξηγούνται οι λόγοι : «Όσοι πιστεύουν ότι το ηλεκτροσόκ ανήκει στην γκρίζα προϊστορία της ψυχιατρικής κάνουν λάθος. Παγκοσμίως, ο αριθμός των αιτήσεων για την αγορά μηχανημάτων ηλεκτροσόκ αυξάνεται. Σύμφωνα με μία εκτίμηση του 2013 από τους λάτρεις του ηλεκτροσόκ, περίπου 2-3 εκατομμύρια άνθρωποι δέχονται ετησίως ηλεκτροσόκ».

Τα ηλεκτροσόκ, για όσα άτομα δε γνωρίζουν να εξηγήσω ότι, χορηγούνται με σκοπό την πρόκληση επιληπτικών κρίσεων που θεωρείται πως επιφέρουν βελτίωση, όταν τα συμπτώματα μειζόνων -ως επί το πλείστον- ψυχιατρικών διαταραχών επιμένουν, γίνονται χρόνια κι οι ειδικοί έχουν εξαντλήσει (;) τις όποιες άλλες τους επιλογές.

Διάβαζα μάλιστα πρόσφατα, αυτό το σχετικό άρθρο του Independent, που υπογράφει η Maya Oppenheim και το δανείστηκα απ’ την Κωνσταντίνα Πουρσανίδου (μέλος, μεταξύ άλλων, της συντακτικής ομάδας του περιοδικού Asylum Magazine και συν-διευθύντρια του Survivor Researcher Network, UK). Το μετέφρασα (προσθέτοντας απλές σημειώσεις όπου το έκρινα απαραίτητο, σε παρενθέσεις) και διάλεξα μερικά αποσπάσματα που σχετίζονται με ορισμένα στοιχεία, που θίγονται και στο βιβλίο απ’ τον Πέτερ Λέμαν κι έχει σημασία να έχουμε υπόψη, όπως για παράδειγμα ότι οι γυναίκες είναι η πληθυσμιακή ομάδα που δέχεται τα περισσότερα ηλεκτροσόκ παγκόσμια, σε κάθε χώρα που εφαρμόζεται το ηλεκτροσόκ. Ειδικά για την Αγγλία:

«Τα δεδομένα του NHS που είδε ο The Independent αποκαλύπτουν την κλίμακα της ηλεκτροσπασμοθεραπείας (ECT) που συνταγογραφείται δυσανάλογα σε γυναίκες, οι οποίες αποτελούν τα δύο τρίτα των ασθενών που λαμβάνουν τη θεραπεία. Οι επαγγελματίες υγείας έχουν προειδοποιήσει ότι η θεραπεία μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη, σε σημείο τέτοιο ώστε οι λήπτριες/ες (που την υφίστανται) να μην μπορούν να αναγνωρίσουν την οικογένεια και τους φίλους τους ή να κάνουν βασικές μαθηματικές πράξεις. Ενώ ορισμένοι ασθενείς λένε ότι η θεραπεία τους βοήθησε βαθιά, κορυφαίες φιλανθρωπικές οργανώσεις (σημ: που ασχολούνται με τέτοια ζητήματα, όπως η Mind, η Rethink Mental Illness, η Agenda κ.α.) την έχουν χαρακτηρίσει «επιβλαβή» και «ξεπερασμένη» και ζήτησαν να σταματήσει η χρήση της εν αναμονή μιας επείγουσας αναθεώρησης ή να απαγορευτεί εντελώς…»

Και λίγο παρακάτω ένας απ’ τους ανθρώπους που μίλησαν στην εφημερίδα, ο κορυφαίος ειδικός ο Δρ. Read, προσθέτει: «Μελέτες διαπιστώνουν ότι μεταξύ 12 και 55 τοις εκατό των ανθρώπων παθαίνουν μακροχρόνια ή μόνιμη εγκεφαλική βλάβη που οδηγεί σε απώλεια μνήμης», και «γνωρίζουμε επίσης ότι οι γυναίκες και οι ηλικιωμένοι που είναι οι ομάδες-στόχοι, είναι παραδόξως πιο πιθανό να υποστούν απώλεια μνήμης σε σχέση με άλλα άτομα. Θα πρέπει να είναι οι ομάδες που τους χορηγείται λιγότερο λόγω των κινδύνων». Κι όμως είναι οι ομάδες που τους χορηγείται περισσότερο και δυστυχώς ηλεκτροσόκ, υφίστανται και παιδιά. Για να δούμε όμως τι ακόμη επισημαίνει το άρθρο και λέει ένας άνθρωπος που έχει προσωπική εμπειρία:

«Ο Δρ Cunliffe, κάνοντας εκστρατεία για μια έρευνα σχετικά με τον τρόπο χρήσης του ECT στο Ηνωμένο Βασίλειο, υποστήριξε ότι οι ψυχίατροι «υποβαθμίζουν» τις παρενέργειες και αποτυγχάνουν να προειδοποιήσουν σωστά τους ασθενείς. Σημείωσε ότι οι κατασκευαστές (σημ: μηχανημάτων ηλεκτροσόκ) έχουν μια λίστα με προειδοποιήσεις ότι η ECT μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη γραμμένη στο εγχειρίδιο του μηχανήματος και προτρέπουν ρητά όλους τους επαγγελματίες υγείας να ενημερώνουν τους ασθενείς για παρενέργειες. Ωστόσο, οι επαγγελματίες υγείας δεν επιδιώκουν σωστά τη συγκατάθεση για την ECT απ τους ασθενείς ή δεν τους παρακολουθούν επαρκώς ενώ περνούν από θεραπεία, ισχυρίστηκε…»

Ποια είναι αυτή όμως αυτή η «μικρή δόση ηλεκτρισμού» άραγε που χορηγείται κατά τη διάρκεια του ηλεκτροσόκ; Στο βιβλίο του Λέμαν, αναγράφονται τα εξής που έχει εξηγήσει ο Asmus Finzen: «Στην περίπτωση της ηλεκτρικής απινίδωσης της καρδιάς μετά από καρδιακή ανακοπή, τα ηλεκτροσόκ θα δίνονταν στην καρδιά για 4 χιλιοστά του δευτερολέπτου, ενώ στην περίπτωση των ηλεκτροσόκ στον εγκέφαλο για 1 έως 6 δευτερόλεπτα…»

Και δεν υπάρχει άραγε τρόπος να προστατευτεί ο κάθε χρήστης υπηρεσιών ψυχικής υγείας από μια τέτοια χορήγηση, έγκαιρα, αν το επιθυμεί; Μήπως η ψυχιατρική διαθήκη θα μπορούσε ν’ αποτελέσει ένα ανάχωμα; Θα το μάθετε φτάνοντας στο τέλος του εξαιρετικά χρήσιμου και διαφωτιστικού, βιβλίου, που θεωρώ ότι δεν είναι αυστηρά προορισμένο για όσα από ‘μας ασχολούμαστε με τα ψυχιατρικά θέματα, αλλά καλό θα ήταν να διαβαστεί από κάθε ενδιαφερόμενο, μιας και τέτοια ζητήματα πρέπει ν’ απασχολούν όλη την κοινωνία.-

«Η Ψυχική υγεία σήμερα στην καπιταλιστική κατάσταση κατάθλιψης και στον γενικευμένο κοινωνικό και ατομικό τεμαχισμό»: στον Βοτανικό Κήπο Πετρούπολης με τη συμμετοχή μελών της Πρωτοβουλίας ‘Ψ’