Στα πλαίσια της συμπλήρωσης των 700 χρόνων απ’ το θάνατο του Δάντη (για τον οποίο τόσες αναρτήσεις υπάρχουν στο blog), το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας, διοργανώνει αυτή την έκθεση απ’ τις 9 ως τις 30 Ιουνίου, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα περιοδεύουσα έκθεση, που απαρτίζεται από έργα πέντε εικαστικών καλλιτεχνών διεθνούς ακτινοβολίας, δηλαδή των: Paolo Barbieri (Πάολο Μπαρμπιέρι), Monika Beisner (Μόνικας Μπάισνερ), Mimmo Paladino (Ντομένικο/ΜίμοΠαλαντίνο) Tom Phillips (Τομ Φίλιπς) και Emiliano Ponzi (ΕμιλιάνοΠόντσι). Εμπνεύστηκαν φυσικά απ’ το μνημειώδες έργο του, τη «Θεία Κωμωδία».
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να διαβάσετε εδώ (στα ιταλικά), απ’ όπου και δανείστηκα την εικόνα της ανάρτησης. Μην παραλείψετε, τέλος, να δείτε και τον εξαιρετικό κατάλογο της έκθεσης που υπάρχει σ’ αυτό το site.
Όσ@ διαβάζατε όσα έγραφα εδώ για το Δάντη, βλέπατε τα ντοκιμαντέρ που πρότεινα κ.ο.κ., ίσως ενδιαφέρεστε και γι’ αυτό το μάθημα που ξεκινάει στις 31 του Μάη και τελειώνει 31 του Δεκέμβρη. Προσφέρεται δωρεάν απ’ το Edx (αλλά αν θέλετε το πιστοποιητικό 49 ευρώ είναι το κόστος, τίποτα τρομερό δηλαδή), απ’ το Università degli Studi di Napoli Federico II και το διδάσκει ο Rafaelle Giglio στα ιταλικά (υπάρχουν υποτιτλισμένες στα αγγλικά όλες οι ενότητες).
Φέτος, θυμίζω ότι συμπληρώνονται 700 χρόνια απ’ το θάνατο του Δάντη και γι’ αυτό υπάρχουν τόσες αναφορές και τέτοιο ενδιαφέρον για τα έργα του. Όχι ότι σταμάτησε και ποτέ ν’ απασχολεί κάποι@ από ‘μας, αλλά λέμε τώρα. Περισσότερες λεπτομέρειες για το μάθημα θα βρείτε εδώ και με την ευκαιρία σας προτείνω κι αυτή τη δραματοποιημένη μίνι σειρά (αν γνωρίζετε ιταλικά), για τη ζωή του πατέρα της Ιταλικής γλώσσας και ποίησης.
Με αφορμή την DanteDi 2021, την παγκόσμια ημέρα δηλαδή που είναι αφιερωμένη στον Δάντη και φέτος είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των επτακοσίων χρόνων από τον θάνατο του ποιητή, το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας, σε συνεργασία με την Società Dante Alighieri – Comitato di Salonicco και τον πολιτιστικό σύλλογο AIAL, διοργάνωσε το διαδικτυακό σεμινάριο που βλέπετε παραπάνω.
Κατά τη διάρκεια της διάλεξης-συζήτησης (που έγινε στα Ιταλικά), ύστερα από τον χαιρετισμό των Άννα Μοντάβιο, Διευθύντριας του Ιταλικού Μορφωτικού Ινστιτούτου της Αθήνας, Τζιουζέπε Ντε Λούκα, Προέδρου της SDA-Αθήνα, και Ιωάννη Χαρισιάδη και Μάγδας Κριθαρίδου, εκ μέρους της SDA-Θεσσαλονίκη, τον λόγο πήραν τέσσερις σημαντικοί μελετητές του έργου του Δάντη: πρόκειται για τρεις καθηγητές πανεπιστημίου από την Ιταλία και την Ελλάδα, και τον Γ.Γ. της Εθνικής Επιτροπής της Società Dante Alighieri.
Τη συζήτηση συντόνισε ο καθηγητής Ηλίας Σπυριδωνίδης (ερευνητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης και μέλος του ΔΣ της Società Dante Alighieri – Comitato di Salonicco), σε συνεργασία με τον Έντσο Μπονάνο (Γ.Γ. AIAL) και την τεχνική βοήθεια του προγραμματιστή Μάρκου Σπανού.
Το webinar έγινε την Πέμπτη 25 Μαρτίου (παγκόσμια μέρα αφιερωμένη στο Δάντη) και σας προτείνω μιας κι έλαβε χώρα τη μέρα της εθνικής επετείου, να διαβάσετε συμπληρωματικά κι αυτό το πολύ εμπεριστατωμενο άρθρο του ομότιμου καθηγητή Κλασσικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Μιχαήλ Πασχάλη, για το Διόνυσο Σολωμό και το Δάντη Αλιγκιέρι. Αν δεν το έχετε υπόψη σας και δεν καταλαβαίνετε την σύνδεση μου, να εξηγήσω ότι ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού αμέσως μετά τον τίτλο φέρει την ακόλουθη ιταλική προμετωπίδα απ’ το Καθαρτήριο της Θείας Κωμωδίας:
«Libertà vo cantando, ch’è sì cara,
come sa chi per lei vita rifiuta…»
Δηλαδή:
«Την ελευθερία τραγουδώ που είναι πολύ ακριβή,
όπως ξέρει αυτός που για χάρη της απαρνιέται τη ζωή…»
Τα υπόλοιπα θα τα μάθετε απ’ τον σύνδεσμο που προτείνω. Θ’ απαντηθεί έτσι και το ερώτημα «γιατί διαβάζουμε σήμερα το Δάντη;», ποια η σχέση του με την ελληνική κουλτούρα, κ.α.
«Η Παγκόσμια Ημέρα ποίησης καθιερώθηκε το 1999 από την XXX Συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης της ΟΥΝΕΣΚΟ και από το 2000 γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 21 Μαρτίου, την πρώτη μέρα της άνοιξης. Ο συμβολισμός της ημερομηνίας αναγνωρίζει στην ποιητική έκφραση σημαντικό ρόλο στην πρόωθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου και αλληλοκατανόησης, της γλωσσικής ποικιλότητας, της επικοινωνίας και της ειρήνης.
Φέτος το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο της Αθήνας γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης με το ηχογραφημένο βιβλίο με τίτλο Dalla selva oscura al Paradiso («Από το σκοτεινό δάσος στον Παράδεισο»), που επιτρέπει την ακρόαση επιλεγμένων αποσπασμάτων από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη Αλιγκιέρι σε τριαντατρείς διαφορετικές γλώσσες. Το ηχογραφημένο βιβλίο είναι παραγωγή του Υπουργείου των Εξωτερικών Υποθέσεων και της Διεθνούς Συνεργασίας με αφορμή τα επτακόσια χρόνια από το θάνατο του μεγάλου Φλωρεντινού ποιητή, και θα αποτελέσει σημαντικό εργαλείο μελέτης και προβληματισμού στις παρουσιάσεις και διαλέξεις που θα διοργανωθούν σε όλη την Ιταλία για την προώθησή του».
Φυσικά μας αφορά κι εμάς όλο αυτό, καθώς όπως έχω εξηγήσει και σ’ άλλες αναρτήσεις και θα διαβάσατε ήδη, αφενός φέτος συμπληρώνονται 700 χρόνια απ’ το θάνατο του πατέρα της Ιταλικής Ποίησης και Γλώσσας κι αφετέρου Έλληνες λογοτέχνες όπως ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Κωστής Παλαμάς κι άλλοι, έσκυψαν με μεγάλο ενδιαφέρον πάνω απ’ τους στίχους του Δάντη, τους μετέφρασαν, συνέταξαν κριτικά σημειώματα κτλ.
Επιπλέον, όσο βρισκόμουν στη Βερόνα, είδα από κοντά τα μέρη που συνδέονται μ’ εκείνον κι έτσι μπορείτε κι εσείς με την σειρά σας να λάβετε γνώση, να συμβουλευτείτε δηλαδή την σχετική ανάρτηση.
Το ηχογραφημένο βιβλίο, τέλος, για το οποίο γίνεται λόγος παραπάνω θα το βρείτε εδώ και μπορείτε, ξαναγράφω, να έχετε πρόσβαση σ’ όλο το αφιέρωμα με μια απλή εγγραφή.
Το τρίτο και τελευταίο μέρος του ντοκιμαντέρ που μπορείτε να παρακολουθήσετε στα πλαίσια του αφιερώματος Madein Italy για το Δάντη (Dante Alighieri) και την σχέση του με τη μουσική, από εδώ, με μια απλή εγγραφή, είναι ένα οδοιπορικό στα ίχνη της εξορίας του Ποιητή και φυσικά ο Simone Sorini (για τον οποίο υπάρχουν βιογραφικά στοιχεία σ’ αυτή την ανάρτηση) είναι και πάλι ο ξεναγός μας:
«Οι πρωταγωνιστές αναζητούν τους τόπους και αναπαριστάνουν την πορεία (επώδυνη αλλά καλλιτεχνικά δημιουργική) του Ποιητή αφού αναγκάστηκε να φύγει από τη Φλωρεντία.
Φόντο του ταξιδιού είναι ολόκληρη η Βόρεια και Κεντρική Ιταλία με αφετηρία την Φλωρεντία και τέρμα τη Ραβένα, όπου ο Ποιητής έζησε τα τελευταία πικρά χρόνια της ζωής του, πέθανε και ετάφη, μέσα από την Τοσκάνη, τη Λιγκούρια και τη Βερόνα.
Η μουσική υπόκρουση του συνόλου SimoneSorini SYRENARUM με φωνές και όργανα της εποχής εκείνης, αποτελείται από τα ωραιότερα αποσπάσματα του ποιητικού έργου του Δάντη, μελοποιημένα με άκρα φιλολογική επιμέλεια. Πρωτοποριακή και απολύτως πρωτότυπη είναι η μελοποίηση των στίχων της Θείας Κωμωδίας».
Ας μείνουμε λίγο ακόμη όμως, στο έργο του Δάντη (Dante Alighieri) μιας και υπάρχουν κι άλλα video που μπορείτε να παρακολουθήσετε απ’ το LogInItaly, κι ένα πολύ εμπεριστατωμενο άρθρο για να διαβάσετε. Συντάκτης του ο καθηγητής της Ιταλικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κύριος Γεράσιμος Ζώρας.
Σ’ αυτό λοιπόν μας εξηγεί, πόσο και με ποιον τρόπο ασχολήθηκαν οι Έλληνες λογοτέχνες με τη «Θεία Κωμωδία». Επικεντρώνεται στον Παλαμά και τον Καζαντζάκη, παραθέτει υπέροχα αποσπάσματα απ’ τα γραπτά τους και μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Παρακάτω υπάρχουν κάποιες ακόμη πληροφορίες κι εγώ θα σας εξηγήσω μόνο ότι τα συγκεκριμένα video δε διαθέτουν ελληνικούς υπότιτλους, αλλά αν έχετε έστω διαβάσει τη «Θεία Κωμωδία» δε θα δυσκολευτείτε να τα καταλάβετε τη ροή των γεγονότων -αν μη τι άλλο- και να τα παρακολουθήσετε. Αν έχετε διαβάσει επιπλέον και μελέτες ώστε να ξέρετε ποιο μπορεί να ήταν το σκοτεινό δάσος που αναφέρει, γιατί λέει ότι είχε φτάσει στο μεσοστράτι της ζωής («μεσόστρατα της ζήσης μας φτασμένος…») του στο Canto I, της Κόλασης, τι συμβολίζουν τα ζώα που αναφέρονται, γιατί επικαλείται το Βιργίλιο, ποιος ή τι μπορεί να είναι το veltro κτλ, ακόμη καλύτερα. Για να είμαι ειλικρινής, δεν πιστεύω ότι αρκεί μόνο η ανάγνωση αυτού του έργου, σε καμία περίπτωση, αλλά δεν έχω και την «απαίτηση» να διαβάζουμε όλ@ σα να ‘μαστε φιλόλογοι, οπότε… Σας θυμίζω λοιπόν μόνο ότι τα video είναι διαθέσιμα με μια απλή εγγραφή κι ότι φέτος συμπληρώνονται 700 χρόνια απ’ το θάνατο του πατέρα της Ιταλικής Γλώσσας:
“Το μεγάλο ταξίδι του Δάντη” είναι ο τίτλος της βίντεο τριλογίας που αφηγείται την Θεία Κωμωδία. Η αφήγηση, με ταυτόχρονη απαγγελία επιλεγμένων αποσπασμάτων του έργου, παρακολουθεί την πορεία της ανήσυχης ψυχής του ποιητή, που συμβολίζει τον άνθρωπο διψασμένο για γνώση και πνευματική ολοκλήρωση, στα τρία βασίλεια του Καθολικού Επέκεινα. Η περίπλοκη αρχιτεκτονική των τριών ασμάτων που αποτελούν το ποίημα μας συνοδεύουν σε ένα ταξίδι τελειοποίησης μέχρι το Φως του Θεού που είναι ο προορισμός του. Σε αυτό το πνευματικό, συνάμα όμως και πολιτικό, θρησκευτικό και προσωπικό ταξίδι, ο ποιητής είναι αμείλικτος με ολόκληρη την Ευρώπη της εποχής και με τους πρωταγωνιστές της, που, ανάλογα με την επίγεια τάξη, τοποθετούνται είτε στην Κόλαση είτε στο Καθαρτήριο είτε κοντά στο φως του Θεού και στην αιώνια λύτρωση από την αμαρτία».
