«Η Μεγάλη Βδομάδα του Πρεζάκη», είναι ένα απ’ τα αλληγορικά σατυρικά διηγήματα του Μ. Καραγάτση, που δημοσιεύτηκε σε συνέχειες, σε εφημερίδα της εποχής το 1935 και συμπεριλήφθηκε πολύ αργότερα στη συλλογή «Το μεγάλο συναξάρι» αλλά και στην ανθολογία «Ιστορίες αμαρτίας και αγιοσύνης» (κυκλοφορούν απ’ τις εκδόσεις «Βιβλιοπωλείον της Εστίας»). Κι ήταν αυτό που επιλέχτηκε το 2015, για να συνεχίσει την εξαιρετική δουλειά των Θανάση Πέτρου και Δημήτρη Βανέλλη, πάνω σε μια πρωτότυπη σειρά κόμικς που ξεκίνησαν το 2011 στις εκδόσεις «Τόπος», με το «Παραρλάμα και άλλες ιστορίες του Δημοσθένη Βουτυρά» και συνέχισαν το 2012 με το «Γιούσουρι και άλλες φανταστικές ιστορίες», το οποίο ήταν εμπνευσμένο από κείμενα των Καβάφη, Καρυωτάκη, Καρκαβίτσα, Ροδοκανάκη, Νικολαΐδη, Κύπριου και Παπαδιαμάντη.
Μιας κι η Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα είναι προ των πυλών, σκέφτηκα ότι είναι μια καλή ευκαιρία να γυρίσουμε πίσω στο χρόνο και να σας γράψω λίγα λόγια γι’ αυτό το graphic novel, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο Χρήστος (ως άλλος Χριστός), άτομο εξαρτημένο από τη χρήση ουσιών, όπως ήδη θα καταλάβατε απ’ τον τίτλο. Η κατάδυση του Καραγάτση στο κοινωνικό περιθώριο τον ανέδειξε ως πρωταγωνιστή αυτής της ιστορίας, που διαδραματίζεται στον Πειραιά τη δεκαετία του 1930. Κι ο Θανάσης Πέτρου, καταφέρνει ν’ αναπαραστήσει την ατμόσφαιρα και το κλίμα της εποχής με τον τρόπο που χειρίζεται τα χρώματα, έχοντας κάνει τη δική του έρευνα, όπως εξηγούσε σ’ αυτήν την συνέντευξη απ’ την οποία θα μάθετε κι άλλες λεπτομέρειες για τη συνεργασία του με το Δημήτρη Βανελλη, που έχει γράψει το μεστό σενάριο κι αυτού κι άλλων βιβλίων τους, κι ήταν ο άνθρωπος που διάβασε πολύ, προκειμένου να διαλέξει αυτό το διήγημα από άλλα.
Ο Άρης Μαραγκόπουλος στον πρόλογο του εξηγεί ότι: «Η μεγάλη βδομάδα του πρεζακη» είναι ένα κόμικς που κινείται στα όρια κοινωνικής κριτικής και σάτιρας» και συνεχίζει παρακάτω κάνοντας έναν σαφή διαχωρισμό αφού «η λογοτεχνική σάτιρα έχει διαφορετικές «απαιτήσεις» απ’ τη σάτιρα ως γενικότερο γραμματολογικό, θεατρικό, κτλ, είδος: «Από τη στιγμή που το έργο της συνδέεται με τη λογοτεχνική απόλαυση του αναγνώστη, εξ ορισμού εκφράζεται αφενός με θέσεις που τη δικαιολογούν και αφετέρου με μορφή που την καθιστά λογοτεχνικά αξία άγνωστη…»
Πέρα απ’ τη λογοτεχνική διάσταση βέβαια, έχει σημασία κι η προσέγγιση του Καραγάτση πάνω στο ζήτημα των εξάρτησης, κι όπως θα διαπιστώσετε χωρίς να στιγματίζει τον ήρωά του, αναδεικνύει έξοχα τις κοινωνικές αιτίες (σε μια εποχή μάλιστα που δεν περίσσευε κι η ευαισθησία για τα συγκεκριμένα άτομα), αλλά και στηλιτεύει ταυτόχρονα τις πολύπλευρες θεσμικές ευθύνες. Πρόκειται βέβαια για μια προσέγγιση σαφώς σύμφωνη, με την ιδεολογική του τοποθέτηση και μέσω αυτής καταφέρνει να μας κάνει να συμπάσχουμε με το σταυρωμένο ποικιλοτρόπως, Χρήστο Νεζερίτη . Και για να παραπέμψω πάλι στον Άρη Μαραγκοπουλο: «Ο Μ. Καραγάτσης το θίγει με προσοχή (ενν: το θέμα του εθισμού), σχεδόν με τρυφερότητα, και το ίδιο κάνουν και οι συγγραφείς του παρόντος τόμου. Η ιστορία, παρόλο που ως ιστορικό φόντο έχει ένα απώτερο παρελθόν, διαβάζεται θαυμάσια στο σήμερα. Η λύτρωση δε θα έρθει από τους διεφθαρμένους θεσμούς, η λύτρωση δε θα έρθει από τη μισανθρωπία, η λύτρωση θα έρθει από την κατανόηση και την αλληλεγγύη…»
Περισσότερα θα μάθετε παρακολουθώντας το video της παρουσίασης του βιβλίου, στην οποία συμμετείχε κι ο Γιώργος Μπότσος, ένας ακόμη άνθρωπος που μ’ ενδιαφέρει η δουλειά του με τα κόμικς.
Εγώ θα σημειώσω μόνο, το ότι πρόσεξα σε μια φράση δύο λέξεις με έντονα (bold) γράμματα (οι μοναδικές μέσα σ’ όλο το βιβλίο που υπογραμμίζονται με τέτοιο τρόπο απ’ το Δημήτρη Βανέλλη) κι αυτές βρίσκονται στην εξής πρόταση του Μ. Καραγάτση: «Όταν λοιπόν δεν υπάρχει έγκλημα για να το καταστείλει η αστυνομία, τότε τι κάνει; Τότε… το δημιουργεί!»
Μέχρι να τα ξαναπούμε, να είστε καλά.-
AIKATERINI TEMPELI 