Ανοίγεις την πόρτα του σπιτιού σου κι εισβάλουν 44 ένοπλοι άντρες για να σε συλλάβουν, επειδή έγραψες κάτι που «δεν έπρεπε». Μπορείτε να φανταστείτε πως αισθάνθηκε αυτή η γυναίκα; Ως άνθρωπος που γράφει, που ξέρει το συγγραφικό της έργο και την ακτιβιστική της δράση, είχα πολλούς λόγους να δω το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ της Adar Bozbay και να σας το προτείνω κι εσάς. Διατίθεται ελεύθερα διαδικτυακά άλλωστε, απ’ το 9ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Πελοποννήσου.
Η υπόθεση του έχει ως εξής: «Η Asli Erdoğan, παγκοσμίου φήμης συγγραφέας και ακτιβίστρια, σιωπά μετά την φυγή της στη Γερμανία. Οι «ατελείς προτάσεις» είναι ένα ντοκιμαντέρ για την ζωή της και το λογοτεχνικό της έργο, που την οδήγησε στην εξορία στη Φρανκφούρτη, αφού η καταπίεση του τουρκικού καθεστώτος έχει ως αποτέλεσμα την παράνομη φυλάκισή της».
Μιλά σ’ αυτό το ντοκιμαντέρ λοιπόν, η Erdoğan για τη σύλληψη, τη φυλάκιση της (επομένως και για το σωφρονιστικό σύστημα της Τουρκίας), την πολύκροτη δίκη της, το πώς είναι να τα βιώνεις όλα αυτά, να παίρνεις το δρόμο της εξορίας, να μη μπορείς να γράψεις μετά, αναφέρεται λίγο και στην Ελλάδα, ξεκαθαρίζει αλήθειες και ψέματα, κ.ο.κ. Κι η μητέρα της τοποθετείται για τα γεγονότα, ο δικηγόρος της, η συγγραφέας, μεταφράστρια και γλωσσολόγος Νετζμίε Αλπάι (Necmiye Alpay) που επίσης φυλακίστηκε το 2016, κ.α.
Στο παρελθόν είχα εξηγήσει εδώ κάποια πράγματα γενικότερα για την «επικινδυνότητα» των βιβλίων που οδηγούν τους συγγραφείς τους στη φυλακή κι ειδικά για την Τουρκία είχα επικαλεστεί τη μαρτυρία του Safak Pavey, που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2017, στους New York Times: “Άκουσα έναν κρατούμενο που έλεγε: «Το βιβλίο δεν είναι διαθέσιμο, αλλά ο συγγραφέας είναι εδώ αν ενδιαφέρεστε»”.
Αυτήν τη μαρτυρία μου θύμισε το σπουδαίο αυτό ντοκιμαντέρ. Δυστυχώς…
Θα είναι διαθέσιμο ως τις 5 Νοεμβρίου από εδώ κι έχει φυσικά ελληνικούς υπότιτλους. Δείτε το και θ’ ακούσετε όσα σημαντικά λέει εκείνη που πρωταγωνιστεί κι ίσως έτσι παρακινηθείτε να διαβάσετε και τα βιβλία της, αν δεν το έχετε κάνει ήδη.
.
Βιογραφικό σημείωμα: Η Ασλί Ερντογάν γεννήθηκε στην Ιστανμπούλ το 1967. Σπούδασε μηχανική υπολογιστών και φυσική, το μάστερ της το ολοκλήρωσε στο CERN-Εργαστήριο Φυσικής Υψηλής Ενέργειας της Ευρώπης. Παράτησε το διδακτορικό της στη φυσική, που το είχε αρχίσει στο Ρίο ντε Τζανέιρο, επέλεξε τη συγγραφή και έζησε δυο χρόνια στη Νότια Αμερική. Το πρώτο της μυθιστόρημα «Kabuk Adam» (Ο άνθρωπος καβούκι) εκδόθηκε το 1994 και η πρώτη της συλλογή διηγημάτων «Mucizevi Mandarin» (Ο θαυμαστός μανδαρίνος) το 1996. Το δεύτερο της μυθιστόρημα «Kirmizi Pelerinli Kent» (Η πόλη με την κόκκινη πελερίνα) 1998, μεταφράστηκε στα γαλλικά και στα νορβηγικά και εκδόθηκε από τις εκδόσεις «Actes Sud». Επιλέχθηκε στη σειρά «Marg» των εκδόσεων «Gyldental». Το διήγημά της με τίτλο «Tahta Kuslar» (Τα ξύλινα πουλιά) κέρδισε το Βραβείο Deutsche Welle και μεταφράστηκε σε εννιά γλώσσες. Στο βιβλίο της «Bir Yolculuk ne Zaman Biter» (Πότε τελειώνει ένα ταξίδι) (2000) συγκέντρωσε τα χρονογραφήματά της στην εφημερίδα «Ραντικάλ». Η Ασλί Ερντογάν συμπεριλήφθηκε ανάμεσα στους «50 συγγραφείς του Μέλλοντος» του περιοδικού «Lire». Έργα της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες. Το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Διηγήματος «Σαΐτ Φαΐκ»· τον Αύγουστο του 2016, αμέσως μετά την σύλληψή της, με το σουηδικό βραβείο Τuchoslky και πιο πρόσφατα με το 2017 ΕΙCF Princess Margriet Award for Culture. Πηγή: Βιβλιονέτ.
AIKATERINI TEMPELI 