Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος του περιοδικού Asylum (Summer 2024, Volume 31, number 2)

.

Το πρώτο άρθρο που διάβασα στο νέο τεύχος του αγγλικού ριζοσπαστικού περιοδικού Asylum, αυτή τη φορά, έτυχε να είναι κι ελεύθερα διαθέσιμο απ’ τον σχετικό ιστότοπο (μπορείτε να το διαβάσετε κι εσείς εδώ). Οι Not Alone Collective είναι ακτιβιστές καλλιτέχνες και ερευνητές με προσωπική εμπειρία με έδρα το Lanarkshire της Σκωτίας κι ανέπτυξαν ένα καινοτόμο ερωτηματολόγιο σχετικά με τις δυσμενείς εμπειρίες των ανθρώπων με επαγγελματίες ψυχικής υγείας με βάση μια λίστα ελέγχου ενδοοικογενειακής βίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του Adverse Behaviors in Clinicians (ABC-11) ως ένα απαραίτητο εργαλείο για την πρόληψη της βλάβης σε όσους αναζητούν υγειονομική περίθαλψη.

Επισημαίνουν ότι: «Τα μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα φέρνουν ολοένα και περισσότερο στο φως περιπτώσεις σωματικής κακοποίησης που υπέστησαν εσωτερικοί ασθενείς και τραγικές απώλειες ζωών ενώ βρίσκονται υπό τη «φροντίδα» των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Η ευαισθητοποίηση του κοινού για τις πιθανές βλάβες των ψυχιατρικών φαρμάκων είναι επίσης σε άνοδο. Ωστόσο, η δυναμική ισχύος που είναι εγγενής στις αλληλεπιδράσεις επαγγελματία και χρήστη υπηρεσίας και οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τις ψυχοθεραπείες παραμένουν κρυφοί. Οι μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις θεωρούνται ασφαλέστερες, «χρυσός κανόνας» και «τεκμηριωμένες», αλλά συχνά συνεπάγονται υπεραπλούστευση των αιτιών του πόνου και δογματικές προσεγγίσεις για την ανάρρωση.Η ποιότητα της θεραπευτικής σχέσης έχει αποδειχθεί σταθερά ως ο πιο αξιόπιστος καθοριστικός παράγοντας των θετικών αποτελεσμάτων στο πλαίσιο της φροντίδας ψυχικής υγείας, ανεξάρτητα από την πειθαρχία ή τον τρόπο θεραπείας. Ωστόσο, ανακαλύψαμε ότι μεταξύ 33% και 65% των επαγγελματιών ψυχικής υγείας έχουν αναγνωριστεί ως αναποτελεσματικοί ή επιβλαβείς σε μεγάλης κλίμακας διεπιστημονικές μελέτες. Επιπλέον, έως και το 40% των ατόμων αναφέρει ότι δεν βρίσκει κανένα όφελος από την ψυχοθεραπεία και έως και το 52,6% αναφέρει αρνητικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων παρενεργειών και περιστατικών κακής πρακτικής.

Τα αποτελέσματα όσον αφορά στην καλή ψυχοσωματική κατάσταση (Well-being) και η πρόσβαση σε αποτελεσματική υποστήριξη διαφοροποιούνται επίσης ανάλογα με το φύλο, τη φυλή, το είδος της αναπηρίας και την κοινωνικοοικονομική τάξη, με τις παραδοσιακές προσεγγίσεις να διαιωνίζουν συστήματα καταπίεσης. Με το τρέχον πολιτικό κλίμα να επηρεάζει άρρηκτα τον κλάδο, ευνοούνται η ρητορική και οι θεραπείες που διατηρούν το νεοφιλελεύθερο status quo, ανεξάρτητα από τις συνέπειές τους στην υγεία. Η συστημική αλλαγή θα αργήσει να έρθει και είναι ήδη πολύ αργά για πολλούς. Αυτό αφήνει αυτούς που βασίζονται στις τρέχουσες υπηρεσίες χωρίς διαβεβαιώσεις ή καθοδήγηση ως προς τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να πλοηγηθούν με ασφάλεια προς την κατάλληλη φροντίδα για τις ανάγκες τους…». Ας τα έχουμε λοιπόν υπόψη αυτά για να δούμε τι μπορεί να βελτιωθεί με αφετηρία όσα υπογραμμίζουν οι Not Alive Collective.

Στη συνέχεια, ο Joseph Conway διερευνά το ευρύτερο πλαίσιο στο οποίο έχουν αναπτυχθεί νέες τεχνολογίες επιτήρησης όπως η Oxevision στο NHS. Για την Oxevision, που δεν είναι παρά ένα σύστημα παρακολούθησης των εγκλείστων ασθενών με κάμερες, μπορείτε να διαβάσετε συμπληρωματικά από εδώ κι όσα αναφέρονταν στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού και βέβαια θα θυμίσω ξανά την υπόθεση Mastrogiovanni, που πέθανε καθηλωμένος, αν και υποτίθεται παρακολουθούνταν συνεχώς. Εφόσον έχω μεταφράσει ξανά σχετικά αποσπάσματα (πάντα συμβουλευόμενη σχετικά και την Ντίνα Πουρσανίδου την οποία θερμά ευχαριστώ) θα παραθέσω μόνο αυτό επιπλέον σήμερα που αφορά τις θετικές εξελίξεις στη Μεγάλη Βρετανία: «Η εκστρατεία κατά της Oxevision ηγήθηκε από χρήστες υπηρεσιών, συγγενείς τους και επαγγελματικούς και νομικούς φορείς. Οι διαμαρτυρίες των χρηστών οδήγησαν στην εμπιστοσύνη του NHS στο Camden να βγάλει την Oxevision από τους θαλάμους, αναφέροντας τον αρνητικό αντίκτυπο που είχε στις γυναίκες θύματα σεξουαλικής και ενδοοικογενειακής κακοποίησης…».

Κι όχι μόνο στις γυναίκες φυσικά. Ας γίνει μάθημα όλο αυτό, μήπως κι αποφύγουμε παρόμοια γεγονότα στο μέλλον, μιας και τέτοιες τεχνολογίες οδηγούν σε απρόσωπες σχέσεις, σε κουλτούρες παραμέλησης αλλά κι επιτήρησης (κι εύστοχα ο συγγραφέας του άρθρου τις παραλληλίζει με το Πανόπτικον): «Δεν μπορείτε να παρακολουθείτε το διπολικό με τον ίδιο τρόπο που παρακολουθείτε τον διαβήτη. Η Oxevision τελικά είναι ένα προϊόν που φέρνει σταθερό κέρδος, που φέρνει εκατομμύρια. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλό τους το 2022, η «Oxehealth υπερδιπλασίασε τα ετήσια επαναλαμβανόμενα έσοδα το 2020». Η εταιρεία πάει μια χαρά. Οι άνθρωποι πάλι που υπέστησαν τέτοια παρακολούθηση, επανατραυματίστηκαν κι ευτυχώς που η καμπάνια του Stop Oxevision έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι θιασώτες κι οι ζηλωτές τέτοιων τεχνολογιών, έλαβαν το μήνυμα;

Ακολούθως στο άρθρο του ο Rick Burgess αναφέρει στοιχεία που θυμίζουν τρομερά, γεγονότα που βλέπουμε να λαμβάνουν χώρα και στην Ελλάδα: «Το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της «Δύσης» έχει υιοθετήσει νεοφιλελεύθερες πολιτικές τα τελευταία 40 και πλέον χρόνια. Εν ολίγοις, αυτές οικοδομούνται γύρω από την απορρύθμιση, τις ιδιωτικοποιήσεις και την περικοπή κοινωνικών προγραμμάτων. Ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι η κατάργηση της κοινωνικής ασφάλισης και η αντικατάστασή της με ιδιωτική ασφάλιση για όσους μπορούν να την αντέξουν. Όλοι οι άλλοι θα πρέπει να βασίζονται στην τύχη και τη φιλανθρωπία. Τώρα στο τελικό του στάδιο, ο νεοφιλελευθερισμός μετατρέπεται σε αυταρχισμό και, σε ορισμένα σημεία, σε ένα νέο είδος φεουδαρχίας. Η «μεταρρύθμιση της πρόνοιας» είναι μια συνεχής διαδικασία. Κάθε λίγα χρόνια βλέπουμε νέες νομοθετικές ρυθμίσεις και αλλαγές πολιτικής. Θα υπάρχει πάντα μια άλλη «μεταρρύθμιση» μέχρι να επιτευχθεί ο τελικός στόχος – η εξάλειψη των ευθυνών του κράτους έναντι των πολιτών του και το τέλος της κοινωνικής ασφάλισης». Προτείνει πάντως τις δικές του λύσεις, βασιζόμενος στη δυναμική των πολλών και μπορείτε εδώ να διαβάσετε τι συγκεκριμένα πιστεύει ότι μπορεί να γίνει.

Η Janine Booth, με τη σειρά της, αναφέρεται στις συνεχιζόμενες βίαιες συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο και τον αρνητικό αντίκτυπό τους στην ψυχική υγεία: «Τον Φεβρουάριο, το The Lancet δημοσίευσε ένα άρθρο, «Αντιμετώπιση της κρίσης ψυχικής υγείας μεταξύ των παιδιών στη Γάζα», το οποίο ανέφερε ότι, «Ο συνεχής βομβαρδισμός και ο εκτοπισμός και η απώλεια μελών της οικογένειας προδιαθέτουν πολλά παιδιά σε άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή μετατραυματικού στρες. (PTSD) και άλλες δυσμενείς καταστάσεις ψυχικής υγείας. Στην πραγματικότητα, μια μελέτη του 2020 έδειξε ότι το 53,5% των παιδιών της Γάζας είχαν PTSD ακόμη και πριν από αυτό το [πιο πρόσφατο στάδιο της] σύγκρουσης». Ο πληθυσμός της Γάζας είναι τραυματισμένος από τη βάναυση στρατιωτική επίθεση του Ισραήλ, τους δεκάδες χιλιάδες θανάτους, εκδιώξεις από τα σπίτια τους, αντιμετωπίζοντας την πείνα και την εξαθλίωση. Οι επιζώντες Ισραηλινοί όμηροι είναι επίσης τραυματισμένοι, όπως και οι οικογένειες και οι φίλοι τους, εκείνοι των οποίων τα αγαπημένα πρόσωπα σκοτώθηκαν στις 7 Οκτωβρίου και η ευρύτερη ισραηλινή κοινωνία…».

Και συνεχίζει παρακάτω: «Το θέμα της εξέτασης του κύκλου του τραύματος και της βίας είναι να συμβάλει κάποιος στην κατανόησή του, με στόχο τον τερματισμό του. Όπως υποστηρίζει η εβραιο-παλαιστινιακή ισραηλινή ομάδα Standing Together, η επιλογή είναι μεταξύ της επίτευξης ειρηνικής διευθέτησης και ενός αέναου πολέμου. Η κλιμάκωση της βίας στο Ισραήλ-Παλαιστίνη έχει στενοχωρήσει πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, ίσως ειδικά εκείνους που αισθάνονται σύνδεση με την περιοχή . Συνοδεύτηκε επίσης από αύξηση των επιθέσεων κατά Μουσουλμάνων και Εβραίων (και όσων θεωρούνται Μουσουλμάνοι ή Εβραίοι) από εκείνους που, λανθασμένα, θα θεωρούσαν όλους τους Εβραίους υπεύθυνους για τις ενέργειες του ισραηλινού καθεστώτος και όλους τους μουσουλμάνους υπεύθυνους για τις πράξεις του Χαμάς. Το Tell Mama, το οποίο παρακολουθεί τα εγκλήματα μίσους κατά των μουσουλμάνων στη Βρετανία, ανέφερε ότι οι αντιμουσουλμανικές επιθέσεις τετραπλασιάστηκαν τους τέσσερις μήνες μετά τις 7 Οκτωβρίου. Ο διευθυντής του είπε στο BBC, «Άτομα που περπατούν στους δρόμους στοχοποιούνται, παρενοχλούνται, σπίτια έχουν μουτζουρωθεί με γκράφιτι που αποκαλούν τους ανθρώπους «δολοφόνους», «τρομοκράτες», «συμπαθούντες της Χαμάς». Το αντιμουσουλμανικό μίσος και η ισλαμοφοβία είναι έμφυλη – είναι μισογυνισμός καθώς και η ορατότητα της γυναίκας που είναι είτε ασιατικής καταγωγής είτε φορά εμφανή μουσουλμανική ενδυμασία…».

Όσον αφορά τα άλλα άρθρα, ο Alastair Boocock και η Jill Anderson αναφέρουν μια πρόσφατη συνομιλία μεταξύ τους και με το Google Bard (μια μορφή τεχνολογίας ChatGPT AI). Μπορεί, αναρωτιούνται, η τεχνητή νοημοσύνη να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στη γεφύρωση των επικοινωνιακών κενών; Θα μάθετε που καταλήγουν αν διαβάσετε το τεύχος. Προσωπικά η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης μ’ ενδιαφέρει πολύ κι εφόσον συσχετίζεται ποικιλοτρόπως με τον τομέα της ψυχικής υγείας (η καλή επικοινωνία ευνόητα είναι βασικό ζητούμενο) και τις διάφορες διαθέσιμες θεραπείες (φυσικά περισσότερο με τιςψυχοθεραπείες απ’ την εποχή ακόμη του προγράμματος Elisa), δεν αποκλείεται σύντομα να διαβάσετε στο blog κάποια σχετική ανάρτηση. Ας μη ξεχνάμε άλλωστε ότι: «Η γλώσσα είναι ισχυρή, πρέπει να χρησιμοποιείται με σεβασμό και συμπόνια. Οι λέξεις που επιλέγετε μπορούν να δημιουργήσουν χώρο ώστε οι άλλοι να αισθάνονται ότι συμπεριλαμβάνονται και μπορούν να τονίσουν μια διαφορετική γνώμη ή οπτική γωνία από παραδοσιακές απόψεις», υποστηρίζει η Doll, καλλιτέχνης και ειδική λόγω εμπειρίας (expert by experience) και πώς να μη συμφωνήσουμε μαζί της;

Στάθηκα αρκετά επίσης και στην εξομολόγηση του Leo Fitzssimons που έχει πάρει τη διάγνωση της διπολικής διαταραχής και γράφει: «Θυμάμαι έναν θεραπευτή της Συναλλακτικής Ανάλυσης να λέει πόσα είχε μάθει από εμένα, και θα ήθελα να είχα πει, «καλά γιατί δεν με πληρώνεις τότε;». Δεν πιστεύω στο μάντρα ότι είναι πάντα καλό να μιλάς και ότι, αν ανοίξεις, η βοήθεια θα εμφανιστεί ως δια μαγείας. Από την εμπειρία μου, μερικές φορές είναι καλό να μιλάς και μερικές φορές όχι. Θυμώνω που κάθε τηλεοπτικό πρόγραμμα αυτές τις μέρες στηρίζεται με εκκλήσεις «να ζητήσουμε βοήθεια», όταν οι γραμμές βοήθειας είναι συχνά σκουπίδια ή τα προβλήματα των ανθρώπων είναι πολύ περίπλοκα για να αντιμετωπιστούν με ένα απλό μήνυμα ή φυλλάδιο (…) Νομίζω ότι το πρόβλημα με τον τεχνοκρατικό υπερκαπιταλιστικό κόσμο μας είναι ότι υπάρχουν λιγότερες θέσεις για τρελούς, ιδιόρρυθμους, ενδιαφέροντες ανθρώπους από ό,τι φαινόταν ότι υπήρχαν στη δεκαετία του ’70 ή του ’80…». Αυτός δε θα μπορούσε να είναι ένας στόχος για όλους μας; Ν’ αφήσουμε δηλαδή περισσότερο χώρο και να δημιουργήσουμε περισσότερες θέσεις για τα άτομα με ψυχιατρική εμπειρία; Εγώ τουλάχιστον αυτό σκέφτηκα, ολοκληρώνοντας τη συγκεκριμένη ανάρτηση.

Κλείνοντας θα γράψω ξανά ότι στο περιοδικό συμπεριλαμβάνονται ποιήματα (ξεχώρισα εκείνο του Mark Lasky), σκίτσα, κόμικς, βιβλιοκριτικές (όπως αυτή που μπορείτε να διαβάσετε ελεύθερα κι εσείς εδώ), ειδήσεις (μία μάλιστα αφορά και την Ελλάδα) κι υπάρχουν κι άλλα άρθρα που θ’ ανακαλύψετε μόνα σας και μακάρι να θελήσετε να γίνετε συνδρομήτριες και συνδρομητές ώστε να στηρίξετε έμπρακτα ένα τόσο αξιόλογο περιοδικό.-