Όταν παρακολουθώ κάτι τόσο ενδιαφέρον όσο το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ, φυσικά σκέφτομαι πάντα ότι αξίζει να μοιραστώ την πληροφορία μαζί σας. Σ’ αυτό ξετυλίγεται ο βίος του Αλεξάντρ Ισάγεβιτς Σολζενίτσιν (Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn), απ’ τη στιγμή που γεννήθηκε ως το θάνατό του. Αναλύεται συνακόλουθα το συγγραφικό του έργο απ’ τη στιγμή της έκδοσης του πρώτου του βιβλίου «Μια μέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς» ως τη μυθιστορηματική δημοσίευση, απαγόρευση κι επανακυκλοφορία του πιο σπουδαίου του, που δεν είναι άλλο απ’ το «Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ».
Μιλούν σ’ αυτό το ντοκιμαντέρ η σύζυγός του καθώς και πλήθος συγγραφέων και διανοούμενων της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ρωσίας. Καταλαβαίνετε, πιστεύω, άλλωστε, τι πλήγμα αποτέλεσε για τους αριστερούς ιδεολόγους της εποχής, το περιεχόμενο αυτού του βιβλίου. Έκανε βέβαια κι ο συγγραφέας τα δικά του λάθη, αλλά όπως ξαναγράψει διαχωρίζω το έργο απ’ το δημιουργό κι έτσι δε μ’ ενδιαφέρει στην παρούσα φάση ν’ ανοίξω αυτό το κεφάλαιο. Θα δείτε άλλωστε κάποια σχετικά σχόλια στο ντοκιμαντέρ κι αυτό αρκεί.
Στάθηκα σε διάφορα σημεία του λοιπόν, όπως ίσως ήδη θα καταλάβατε κι όπως θα δείτε κι εσείς, αν το παρακολουθήσετε, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι επί Λεονίντ Μπρέζνιεφ, το 1964, επανήλθαν οι διώξεις των συγγραφέων και κάποιοι απ’ αυτούς οδηγήθηκαν και σε ψυχιατρεία (όχι μόνο σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας). Ήταν απ’ τις ιστορικές στιγμές που αποδείχτηκαν εκ νέου επικίνδυνα τα βιβλία κι οι λέξεις.
Το δελτίο τύπου του Arte αναφέρει τα ακόλουθα για το διάρκειας 50 λεπτών γαλλικό ντοκιμαντέρ, που διαθέτει και αγγλικούς υπότιτλους και θα είναι διαθέσιμο ως τις 24/6/2024 από εδώ:
«Το 1974, η περιγραφή του Aleksandr Solzhenitsyn για τα σοβιετικά στρατόπεδα εργασίας στο βιβλίο του The Gulag Archipelago προκάλεσε διεθνή αίσθηση. Μέσα από αρχεία και συνεντεύξεις, κάνουμε μια συναρπαστική αναδρομή στο περιεχόμενο και την υποδοχή αυτού του μνημειώδους έργου, το οποίο παραμένει σχετικό με τη Ρωσία σήμερα».
.
.
Βιογραφικό σημείωμα : Ο Αλεξάντερ Σολζενίτσιν γεννήθηκε στον Καύκασο στις 11 Δεκεμβρίου 1918, σπούδασε φυσική και μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Ροστόφ και υπηρέτησε στον Κόκκινο Στρατό κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1945 όμως καταδικάστηκε σε φυλάκιση οκτώ ετών σε στρατόπεδο επειδή σε επιστολή που είχε στείλει σε ένα φίλο του αμφισβήτησε τις πολεμικές ικανότητες του Στάλιν. Αφέθηκε ελεύθερος το 1953, λίγους μήνες πριν από το θάνατο του Στάλιν και εξορίστηκε στην κεντρική Ασία, όπου άρχισε να γράφει. Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στο Ριάζαν, 200 χιλιόμετρα από τη Μόσχα και άρχισε να διδάσκει. Τον Νοέμβριο του 1962 του δόθηκε η άδεια να δημοσιεύσει στη λογοτεχνική επιθεώρηση «Νόβι Μιρ» το έργο του «Μια ημέρα από τη ζωή του Ιβάν Ντενίσοβιτς», που αφορούσε έναν κρατούμενο στα Γκούλαγκ. Παρ’ ότι είχε σπάσει το ταμπού, προκαλώντας σοκ στην ΕΣΣΔ με τις περιγραφές του, τα επόμενα έργα του, όπως «Ο πρώτος κύκλος» και το «Αρχιπέλαγος Γκούλαγκ», κυκλοφόρησαν μόνο σε παράνομες εκδόσεις ή στο εξωτερικό, όπου γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Το 1970 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, όμως αρνήθηκε να μεταβεί στη Στοκχόλμη για να το παραλάβει φοβούμενος ότι το σοβιετικό καθεστώς δεν θα του επέτρεπε να επιστρέψει. Ωστόσο, το 1974 του αφαιρέθηκε η σοβιετική υπηκοότητα και υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη χώρα. Έζησε διαδοχικά στη Γερμανία, στην Ελβετία και στις ΗΠΑ και επέστρεψε στη Ρωσία το 1994, μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Τιμήθηκε επίσης με το βραβείο του ρωσικού κράτους για τα «εξαιρετικά επιτεύγματά του στον ανθρωπιστικό τομέα» από τον τότε πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν. Πέθανε στις 3 Αυγούστου 2008 στο σπίτι του, στη Μόσχα, σε ηλικία 89 ετών.
.
*Η φωτογραφία του συγγραφέα προέρχεται από εδώ και το εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης του πρώτου τόμου του βιβλίου στα ελληνικά από εδώ.
.
AIKATERINI TEMPELI 