Σας έγραφα σ’ αυτήν την ανάρτηση, ότι έχουμε λόγους οι ειδικοί, οι ψυχολόγοι, να παρακολουθούμε τις έρευνες που αφορούν τη Μνήμη και φυσικά τα πειράματα που διεξάγονται σ’ αυτόν τον τομέα. Στην πραγματικότητα όμως, όλ@ μας, ειδικοί και μη, έχουμε λόγους να ξέρουμε τι καινούργιο έχει βρεθεί απ’ τη στιγμή που έχουμε αναμνήσεις (είναι όμως ακριβείς;), που στη ζωή μας μπορεί να γίνουμε αυτόπτες μάρτυρες κάποιου περιστατικού (ενός τροχαίου, για παράδειγμα) για το οποίο να χρειαστεί να δώσουμε κατάθεση, ή να συμβεί δικός μας άνθρωπος να διαγνωστεί με Αλτσχάιμερ (Alzheimer) ή Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (Post Traumatic Stress Disorder).
Γι’ αυτό ακριβώς αξίζει να παρακολουθήσετε το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ, που θα είναι διαθέσιμο απ’ την Ertflix ως τις 28/9/2022. Θα μάθετε έτσι για την επιμόλυνση των αναμνήσεων, τι μελετά το πείραμα του Μπαγκς Μπάνι, ποιο είναι το Σύνδρομο του Ψαρά της Μασσαλίας, θα μάθετε για το πώς οι επιστήμονες εμφυτεύουν ψευδείς αναμνήσεις σε φρουτόμυγες, ποντίκια, πώς μπορούν στο μέλλον έτσι θα βοηθηθούν άνθρωποι αλλά και τι κίνδυνοι υπάρχουν.
Μιλούν ειδικοί από πολλά Πανεπιστήμια του κόσμου, όπως η πρωτοπόρος Ελίζαμπεθ Λοφτους, ο Ντάνιελ Σάκτερ, ο Πασκάλ Ρουλέ, ο Χιρόμου Τανιμότο, ο Γιαν Μπορν, ο Φιλίπ Μπιρμ, ο Σουσούμο Τονεγκάουα, κ.α. Μερικ@ είναι ψυχολόγοι, άλλ@ ψυχίατροι και κάποι@ νευροβιολογοι, μιας και την επιστήμη της Νευροβιολογίας την ενδιαφέρει η Μνήμη και βέβαια κι εκείνη της συνεχώς αναπτυσσόμενης, Γενετικής Μηχανικής.
Ειδικά, για τη δουλειά της Λόφτους (η Elizabeth Loftus επινόησε το πείραμα Χαμένοι στο Εμπορικό Κέντρο, απ’ το οποίο κυρίως τη μάθαμε), προτείνω να διαβάσετε το βιβλίο «Το κουτί της ψυχής» (μετάφραση έχει κάνει η Δήμητρα Αλεξανδρή και κυκλοφόρησε απ’ τις εκδόσεις «Οξύ» στη σειρά Αντί-ύλη το 2014), στο οποίο έχω αναφερθεί και μ’ άλλη αφορμή κι όπου πολλές σελίδες αναφέρονται σε ‘κεινη.
Το δελτίο τύπου της Ertflix αναφέρει τα ακόλουθα για το ντοκιμαντέρ του 2016 (από τότε έχουν κι άλλο προχωρήσει οι έρευνες):
«Η μνήμη δεν είναι ένα άλμπουμ με φωτογραφίες, όπου μπορούμε να κρατάμε ζωντανές τις εικόνες του παρελθόντος με ασφάλεια. Οι τελευταίες ανακαλύψεις στον τομέα της νευροβιολογίας είναι εντυπωσιακές: ψευδείς αναμνήσεις, διαστρεβλώσεις, τροποποιήσεις, προμνησία. Η μνήμη μας επηρεάζεται με πολλούς τρόπους και μας εξαπατά καθημερινά. Και μόνο η διαδικασία ανάκλησης μιας ανάμνησης, μπορεί να την τροποποιήσει. Οι καθημερινές συνέπειες αυτών των ανακαλύψεων ποικίλλουν. Σε ποιον βαθμό μπορούμε να βασιζόμαστε στις αναμνήσεις μας; Πόσο αξιόπιστες μπορούμε να τις θεωρήσουμε κατά τη διάρκεια μιας δίκης; Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι οι επιστήμονες έχουν αποδείξει ότι η μνήμη μας μπορεί να χειραγωγηθεί: μπορούμε να δημιουργήσουμε τεχνητές αναμνήσεις, καθώς και να τις διαγράψουμε, να τις τονίσουμε ή να τις ανακτήσουμε κατά παραγγελία. Προκειμένου να εξηγήσουμε αυτές τις επιστημονικές θεωρίες και τα εργαστηριακά πειράματα, χρησιμοποιούμε τεχνολογία CGI για να υποδείξουμε τη σύνδεση μεταξύ της συμπεριφοράς και των μηχανισμών του εγκεφάλου. Τα οπτικά εφέ μάς βοηθούν να διαφοροποιούμε μεταξύ αναμνήσεων και γεγονότων».
AIKATERINI TEMPELI 